Urtarrilaren 26an, zaintzaren sektore profesionalizatuetako langileok grebara goaz, gure lan-baldintzak hobetzeko eta pribatizazioen aurka egiteko.

Pertsonen zaintzak eta zaintza-lanak politiken eta gizartearen erdigunean jarri behar ditugu. Horretarako, zaintza-lan guztiak aitortu behar dira, eta horiek bermatzeko lan egiten dugun pertsona guztien baldintzak duindu behar dira.

Hori dela eta, ESK grebara deitu ditugu gizarte-zerbitzuetako eta esku-hartze sozialeko langileak, hirugarren adinekoentzako eta aniztasun funtzionala duten pertsonentzako arreta-zentroetako langileak, etxeko laguntza-zerbitzuko langileak eta telelaguntzako langileak. Grebara goaz urtarrilaren 26an, gure lan-baldintzak duinak aldarrikatzeko eta zaintza-sistema publiko integrala sortzeko.

Urtarrilaren 26an zaintzako langileok geldituko gara hobeto zaintzeko.

Greba-batzar birtuala

Asteazkenean, hilak 20, arratsaldeko 17:30tan bilera birtual irekia egingo dugu afiliatu eta lagunontzat. Zoom aplikazioaren bidez egingo dugu: horretarako, lehenik eta behin, aplikazio hori instalatutaeduki behar da, eta, gero, esteka hau sakatu. Pasahitza eskatzen dizudanean, jarri zenbaki hau: 426580

Grebarako arrazoiak

Datorren urtarrilaren 26an grebara ateratzeko arrazoiak asko dira, eta esk erakundean honako hauei erreparatu nahi diegu:

1. Zaintzak erantzukizun publikotzat hartzea: zaintza-sistema publiko integralaren bidez.
   
   ESK sindikatuan uste dugu zaintza lanak pertsona guztien bizitzei eusteko ezinbestekoak direla aitortzeko unea dela.
   
   Horregatik eskatzen dugu zaintza-lanak erantzukizun publikoko eta eskubideen sistematzat hartzea. Eskubide horiek aitortu eta blindatu egin behar dira zaintzak jasotzen dituzten pertsonentzat, baina baita zaintzak ematen dituztenentzat ere.
   
   

2. Baliabideak gehitzea hori posible egiteko: 10.000 lanpostu sortzea kalitatezko zerbitzuak bermatzeko.

   Azken hamarkadako murrizketa- eta pribatizazio-politika publikoek muturreko prekarietatean utzi dituzte zaintza-langileak, batez ere sektore batzuetan. Esan dezakegu gutxieneko zerbitzuetan lan egiten dela etengabe.

   Eta pandemiak agerian utzi du gure zaintza-zerbitzuak ZIUn daudela:

• Modu prekarioan artatutako pertsonak, etendako zerbitzuak edo gauetik goizera zerbitzu bihurtuak, prestazio egokia bermatzen duten baliabiderik gabeko urrutiko zerbitzuak.

• Kutsatze masiboak eta heriotzak zentro eta baliabideetan, langileek malabareak egin behar izan baitituzte zaintzen jarraitzeko, nahiz eta langilerik ez izan, babes-neurri eskasak eta desegokiak izan, NBE, protokolo argiak, etab.

  
  Adineko pertsonen eta mendeko pertsonen arretan gertatutakoa eta sektore batzuetan pandemiaren intzidentzia-tasa handia ezin dira berriro gertatu.

  Pandemia lehertu eta 9 hilabete baino gehiagora, zainketen arloko zerbitzu askotan segurtasuna bermatu gabe jarraitzea onartezina da.

  Nahikoa da esateko eta kalera irteteko ordua da. Bada garaia gutxienez 10000 lanpostu premiaz sor daitezela eskatzeko, egungo lanpostuekin bat egin dezaten eta herritar guztien zaintza-beharrak behar bezala bete daitezen.

3. Lan-baldintzak hobetzea ikuspegi feministarekin.
   
   Ez da kasualitatea zaintza lan gehienak emakumeen bizkar gainean egitea. Sektore feminizatua da, %90a emakume langileak osatuta, eta nagusien aurpegiak gizonenak dira ia beti. Sektore hori ez da balioesten, esparru pribatuko gaitzat hartzen delako oraindik ere, eta, gainera, emakumeek etxeko arduren hedapen gisa betetzen dute.
   
   Sektoreko lan-baldintzak txarrak dira gehienetan, eta, muturreko adibide gisa, etxeko langileak, nahi ez badute ere, ez dira baldintza berdinetan lan egiten dutela aitortzen.
   
   Erakunde publikoek feministak direla diote, baina, egia esan, oraindik ere lotsarik gabe prekarietatea, soldata txikiak, eta merkatuan ikusezinak eta baliorik gabeak diren zereginen zama handia jartzen dituzte emakumeen gain. Hitzetatik ekintzetara pasatzeko ordua da.
   
   
4. Pribatizazioari ez, prekarizazioari ez!!
   
   Zaintzako langileen lan-baldintzak nabarmen hobetu behar dira, eta, horretarako, zerbitzuen titulartasunari begiratu behar zaio:
   
   
   • Onartezina da sektore publikoaren eta pribatizatutako zerbitzuen arteko eskala bikoitza egotea.
     
     
   • Onartezina da enplegu publikoak gero eta leku gutxiago hartzea.
     
     
   • Zaintza-lanak ezinbestekoak dira, eta ezin dira negozio izan gutxi batzuentzat, zaintzen dituztenen ongizatearen kontura.

Gizarte-zerbitzuak eskubide bat badira, ikus dadila horretan ere. Gure eskubideak ez direlako ez saltzen, ez oparitzen.

Zaintza-lanak: ikusezina eta prekarioa

ESK urtarrilaren 26ko grebari begira, gure aldarrikapenen lehen planoan jarri nahi dugu Zainketa Sistema Publiko Integrala sortzea, pertsonek bizi-ziklo osoan dituzten zaintza-beharrei erantzuteko. Zaintzaile profesionalen prekarietatearekin amaitzeko eta zaintzak banatzeko erantzunkidetasunean aurrera egiteko sistema publikoa.

Kapitalarentzat, pertsonok ekoizpen-tresnak eta kontsumo-helburuak garen neurrian bakarrik dugu garrantzia; bizitzaren ugalketarekin, gure biziraupenarekin zerikusia duen guztiarekiko erabateko mespretxua erakusten du. Horrela, bizitza osoan zehar pertsonak zaintzera bideratutako lan guztiak bigarren lekuan geratzen dira.

Zainketa-lan gehienak, gaur egun ere, esparru pribatuan egiten dira, eta emakumeen bizkar gainean daude. Haurrak zaintzea, etxea mantentzea eta adinekoak edo ahulak zaintzea bezalako zereginak eremu publikotik kanpo bermatzen dira oraindik ere, ikusezintasunera baztertuz. Urtean milioika ordu betetzen dituzten lan horiek guztiak, gehienbat emakumeek betetzen dituztenak, ez dira existitzen kapitalarentzat, eta ahaztu egiten da haiek gabe ezingo genukeela bizirik iraun.

Zaintza-lanen zati txiki bat baino ez da hornitzen soldatapeko enpleguaren eremu formaletik. Hain zuzen ere, zaintza profesionalizatu horiek deitu dituzte urtarrilaren 26ko grebara eta mobilizazioetara. Guztiek bi ezaugarri dituzte: feminizazioa eta prekarietatea. Prekarietatearen muturrean etxeko eta zaintzako langile gisa enplegatuta dauden milaka emakumeak daude.

Era berean, prekarietatetik kanpo geratzen dira sektore hauetan lan egiten dutenak: hirugarren adineko pertsonen edo desgaituen arretan, etxeko laguntza-zerbitzuan, telelaguntzan, gizarte-zerbitzuetan edo esku-hartze sozialean. Are txikiagoa da publikotik zuzenean aseguratzen diren lan horien proportzioa. Administrazioak ia ez dira arduratzen pertsonen zaintza-premiez, eta, hala egiten dutenean, zerbitzuen azpikontratazioa lehenesten dute; horrela, negozio pribatua sustatzen dute, pertsona guztien beharren kontura.

Etxeko eta zaintzako langileak, prekarietatetik harago

Zaintza-sistema publikorik ez dagoenez, guztiok gure bizitzan zehar behar ditugun zaintzak bermatu ahal izateko, gehienek hurbilekoek antolatu eta bermatu behar dituzte.

Administrazio publikoek horretarako baliabideak dituztenen zerbitzura jartzen dituzten ‘irtenbideetako’ bat etxeko lanetarako gizarte-segurantzaren araubide bereziari atxikitako emakumeak kontratatzea da.

Kanpokoen edo barnekoen erregimenean, milioika emakumek zaintzen dituzte adingabeak eta adinekoak, garbitzen dituzte, janaria prestatzen dute, lisatzen dute. Hori guztia soldata miserableekin eta langabeziko prestazioa bezalako oinarrizko eskubiderik gabe, eta kalte-ordainik gabe kaleratu ahal izatea, lan-arriskuen prebentzioari buruzko legearen eremutik kanpo eta auzitegien eta lan-ikuskaritzaren babes eraginkorrik gabe.

Etxeko eta zaintzako langile askok, gainera, administrazio-irregulartasuneko egoerak eragiten dien babesgabetasuna gehitzen diote muturreko prekarietate horri.

Urtarrilaren 26an, ESK ere mobilizatuko gara, gobernu zentralak LNEren 189. hitzarmena berehala berrestea aldarrikatzeko, eta Etxeko Langileak gainerako langileekin parekatzeko.

Orria deskargatu