Osasun-krisia langileen eta gehiengo sozialaren bizkar gainean erori da. Gure ustez, bizitzaren eta publikoaren beharraren aldeko borroka honetan, beharrezkoa da indarrak batzea, gehiengo sozialak eta sindikalak batzea.

Covid-19ak eragindako osasun pandemia larria bizi eta jasaten ari gara. Osasun pandemia horrek, zoritxarrez, ehunka mila pertsonaren sufrimendua, gaixotasuna eta heriotza eragin ditu munduan. Baina, gainera, osasun-krisi global horrek agerian utzi ditu eta areagotu egin ditu beste pandemia batzuk, sistema kapitalista heteropatriarkal bati dagozkionak.

ESK eta STEILAS sindikatuetatik ikusten dugu osasun-krisiaren ondorioak langileen eta gehiengo sozialaren bizkar utzi direla, zerbitzu publikoak sistematikoki desegitearen eta lan-eskubideen etengabeko murrizketaren ondorioz. Murrizketa horiek are gehiago baztertu dute guztien bizitzaren zaintza, eta beste behin ere emakumeen gain geratu da; izan ere, emakumeek, modu ikusezinean, bizitzari eusten jarraitu dute, beren bizitza prekarizatzearen kontura.

Prekarietatea eta langabezia

Muturreko egoerak bizi izan dira. Osasun publikoan, baliabide falta izugarria izan dugu, eta osasun, administrazio eta laguntzako langileak arriskuan eta esplotazio baldintzetan lan egitera behartu ditugu. Hezkuntza publikoan, besteak beste, konfinatutako ikasleekin, langile eskasiarekin eta itxitako eskola-jantokiekin lan egin behar izan dugu. Eta adinekoen egoitzetan eta, oro har, pribatizatuta eta prekarietatean feminizatuta dauden bestelako zainketa lanetan ere egoera ikaragarriak errepikatuko dira, erremediorik gabe. Esparru horietan bizi izandako egoera lazgarriek ez dirudi esperientzia gisa balio izan dutenik. Ez da inbertitu osasun, hezkuntza, zaintza... publikoak hornitzeko, baliabide gehiago eta hobeak izan ditzaten.

Langileek ikusten dute, hainbat lan-erreformen ondoren beren eskubideak murriztu ondoren, enplegua galtzen jarraitzen dutela eta beren eskubideak urratzen dituzten lan-baldintza berriak ezartzen direla... enplegu duina bermatuko duen eta bizitza etekinen gainetik jarriko duen ekoizpen- eta kontsumo-eredurik bultzatu gabe. Egoera horri aurre egin behar diogu, prekarietateari eta langabeziari funtsezko irtenbiderik eman gabe.

Mobilizazioa, beharrezkoa

STEILASen eta ESKn uste dugu bizitza eta etorkizuna ditugula jokoan, eta uste osoa dugu borrokak eta mobilizazioak ezinbestekoak direla egoera hori iraultzeko. Borroka eta mobilizazioa, zeinaren helburuak izan behar baitira, urtarrilaren 30eko azken greban azpimarratu genuen bezala, bizitzeko bizitza duina lortzea, lan-baldintza duinak lortzea eta arlo publikoa indartzea eta lehenestea; osasuna, hezkuntza, zaintzak, pentsioak... Ikas dezagun esperientziatik, ezar dezagun fiskalitate justu eta progresibo bat, aberastasunaren banaketa eta kalitatezko zerbitzu publikoak bermatuko dituzten aurrekontu-helburuekin. Beharrezkoa da zainketa, osasuna eta hezkuntza funtsezko zerbitzu gisa identifikatzea, eta horiek publifikatzea exijitzea eta zerbitzua emango dela bermatzea, benetako premien araberako aurrekontu-euskarri baten bidez. Eta, gogoeta horretan, aitortu behar dugu zainketen balioa, eremu publikoan guztiz gutxietsitako sektore feminizatu baten gutxiespena adierazten baitu, eta arlo pribatuan, berriz, funtsezko lanak gizonen eta emakumeen artean berdintasunez ez banatzea. Zainketen garrantzia eta balioa ukatuz, eredu patriarkal bati jarraipena besterik ez zaio ematen, bizitzaren eta zainketen sostenguaren ardura emakumeen esfortzuaren gain utziz, zapalkuntza sistemikoa betikotzen.

Bizi alternatiba bat eraiki behar dugu kapitalak eta gobernuek dagoeneko aplikatzen dituzten inposizio eta murrizketen aurrean, langileriari eta gehiengo sozialari inposatu nahi dizkietenak. Izan ere, osasun-krisia ordainarazten saiatuko dira, baita krisi ekonomikoa ere, aurreko finantza-krisian bezala. Enpresa handiek dagoeneko banatzen dituzten Europako laguntza-funtsak ere odolez ordainaraziko dizkigute, bankuei oparitutako dirua zerbitzu publikoen eta gizarte-eskubideen murrizketekin ordaintzen jarraitzen dugun bitartean.

Indarrak batu

ESK eta STEILASen ulertzen dugu bizitzaren eta publikoaren beharraren aldeko borroka honetan beharrezkoa dela indarrak batzea, gehiengo sozial eta sindikalak batzea, asko baitugu jokoan.
Espazio berriak sortu eta aktibatu behar ditugu, baita daudenak berraktibatu ere. Egungo egoeran, gizarte-gehiengoak eta langileok gure etorkizuna dugu jokoan, eta, horretarako, dauzkagun espazio eta mekanismo guztiak aktibatu behar ditugu (mobilizazioak, grebak...), herritar guztientzat eta, pertsona ahulenentzat bereziki, hobekuntza zehatzak eta berariazkoak lortzeko. Beharrezkoa da sindikatuek eta gizarte-eragileek elkarrekin gogoeta egitea, langileak partaide egingo dituzten dinamikak ezartzeko eta jendartea mobilizazio-prozesuetan integratzeko. Beharrezkoa da zerbitzu publiko guztietan, osasunean, hezkuntzan... zaintzak lehentasun gisa kokatuko dituzten agenda eta eduki onargarriak ezartzea gehiengo sozialarentzat. Hau da, bizitza etekinen aurretik jarriko dituzten zerbitzu publiko eta funtsezkoak ezartzea.
 
STEILASek eta ESK-k, egungo egoerak eskatzen duen erantzukizunarekin, indarrak batzeko, borrokak batzeko eta irizpide eta behar komunak lehenesteko beharra planteatzen dugu.
Hezkuntzan eta osasunean garatu diren eta gauzatzen diren mobilizazio- eta borroka-esperientziek arrazoia ematen digute. Azken asteotan bizi izan ditugun sindikatuen arteko desadostasunak ez dira ugaritu behar, ez baitute ezertan laguntzen arestian aipatutako helburuak lortzen. Orain, elkarrekin, zerbitzu publikoak defendatzeko eta funtsezko zerbitzuak (zaintzak barne) publifikatzeko kanpaina bati ekingo diogu. Era berean, gure lankidetza eskaintzen dugu zerbitzu publikoen defentsan espazio komunak eta borroka-dinamika bateratuak sortzeko.

Bizitzaren defentsan, defenda dezagun publikoa dena.

#BizitzaErdigunean