Ezin bestekoa da sektore guztietako kudeaketa zuzena eta orain arte pribatizaturiko zerbitzuen birpublifikazioa. Orain arte aurreikusi ez diren Zerbitzu Publikoen hedaketa egiteko ordua da, zaintzak bezala zeintzuk etxe esparruan garatzen diren.

 

 

Duintasuna, gestio zuzena, publifikazioa eta Zerbitzu Publikoen hedapena.

2008.eko krisialdi finantzarioak eztanda egin eta gero, sistema neoliberalaren erantzuna besterik gabe, haien nahi predatzaileekin jarraitzea izan zen, haien etekinak handituz desjabetzaren estrategiaren bitartez.

Sistema kapitalistak geroz eta zapalduago zegoen langileriaren lan-baldintzen prekarizazioari ekin zion eta Bigarren Mundu Gerraren ondoren herritarrok, hainbat borroken ondoren, lorturiko Babes Sozial sistemen erasoa areagotu zuen.

Finantziar-kapitalak eragindako krisialdiaren erdian langile publikoen kontrako aipu-galtze kanpaina bortitza hasi zuen; gu, langile publikoak pribilegiatuak ginen, ez ginen solidarioak, alferrak, nekez lorturiko eskubideak eta lan-baldintza duinak pribilegioak bilakatu zituzten. Kanpaina honek gainera, zerbait ezkutatzen zuen ere; soldaten %5aren murrizketa (kasu askotan oraindik berreskuratu ez dena), langile publikoen artean %25aren behin-behinekotasuna zegoela eta zerbitzu-publiko asko enpresa zein entitate pribatuen bitartez betetzen zirela formula ezberdinekin (azpikontratatzeak, kontzertu-ekonomikoak, entitate pribatuekin lankidetzak…  Agintzen zuen diskurtsoak gestio pribatua eraginkorrago eta efizienteagoa zela ezartzen zuen. Honek praktikan Zerbitzu publikoen desegitea suposatu zuen eta feminizatutako sektore horren lan-baldintzen prekarizazioa ere, genero arrakala eta pobreziaren feminizazioa ere suposatu zuelarik.

 

SARS-Cov-2Rren eragina

Gure bizitzetan SARS-Cov-2 eta horrek eragindako pandemiaren eragina heroietan bilakatu gaitu, batez ere osasun langileei.

Nola ez gara heroiak izango Administrazio publikoek larrialdi honi aurre egiteko gai izan ez baldin badira, aurreko pribatizazioen ondorioz baliabide, aurreikuspen eta pertsonal falta egon baldin bada?

Langileriak segurtasun falta zuen bitartean, azpikontratetako milaka langile ziurgabetasuna jasotzen zutenean, arduradun publikoek hauen lana eskertzen zutenean, milaka eta milaka pertsona hiltzen zirenean edo UCIetan sartzen ziren bitartean, arduradun politiko ezberdinek “koma ekonomiko”-ari buruz hitz egiten zuten, beste behin ere haien ondasunak gure bizitzen aurretik jartzen zituztelarik.

 

Kolektibo ikusezinak

Honen aurrean ESK-k bizitzak erdigunean jarri behar direla aldarrikatzen du eta honekin batera hau posiblea egiten dituzten ikusezinak bihurtu dituzten kolektiboak. Kolektibo hauek, gehiengo batean emakumez osotuaz, gutxiestutakoak eta prekarizatuak baina ezinbestekoak krisialdi hau eta datozenei aurre egiteko. Hau ez delako COVID-19-k eragindako krisia, sistema kapitalistak eta heteropatriarkalak eragindakoa baizik.

Sektore askoren balioa eta beharra agerian geratu dira egun hauetan , haien funtzio soziala eta ezinbestekotasuna, hau horrela izan da hezkuntzarekin ere, argi dago guztiz beharrezkoa dela hezkuntza sistema publikoa eta duina non haur eta gazte guztien aukera-berdintasuna, hezkidetza eta inklusioa bermatzen diren.

 

Kudeaketa publiko zuzena

Honen aurrean amankomuna defenda dezagun, duindu ditzagun zerbitzu publikoak eta bide batez publikoan lan egiten duten langileak, haien lan-baldintzak hobetuz, behin-behinekotasunarekin eta prekarietatearekin bukatuz.

Ezin bestekoa da sektore guztietako kudeaketa zuzena (errezidentziak, zerbitzu sozialak…) eta orain arte pribatizaturiko zerbitzuen birpublifikazioa (garbikuntza, eskola jantokiak, larrialdiak…).

ESKrentzat, orain arte aurreikusi ez diren Zerbitzu publikoen hedaketa egiteko ordua da, zain-tzak bezala zeintzuk etxe esparruan garatzen diren eta gehienetan emakumeentzako beste zama bat suposatzen duten. Emakume eta gizonen arteko berdintasuna ezineskoa bait da hori gabe.

 

#EtorkizunaPiztu

 

---

Udalak

Zer irudi duzu funtzionarioei buruz? Bulegora joan eta lan baldintza onak dituen jendea, ezta? Izan ere, ez da urrea dir-dir egiten duen guztia.

Plantilla publikoen behin-behinekotasun-tasak sektore pribatuarenak baino askoz handiagoak dira. Langile publiko askoren egunerokoa da prekarietatea.

Badakizu zer den mugagabe ez-finko bat? Behin-behineko kontratazioan izandako iruzurrak eragindako linbo juridiko moduko bat.

Plantilla publikoek gainerako sektoreetan bezala arazoak eta diskriminazioak jasaten ditugu.

Emakumeenganako diskriminazioa administrazio publikoetan ere agertzen da.

Pandemian udal askok lan baldintzen murrizketekin hasteko aprobetxatu dute.

Zerbitzu publikoen pribatizazioaren aldeko apustua egiten jarraitzen duten bitartean, gizarte-zerbitzuen kasuan bezala, administrazioek langile egonkorrak finkatu gabe jarraitzen dute.

HABEren menpeko udal-euskaltegien sarea ere prekarietatearen eta behin-behinekotasunaren gune handia da, eta, gainera, kudeaketa-eredu erabat autokratikoak ditugu.

 

---

Larrialdiko osasun garraioa

Osakidetzak eskaintzen duen Larrialdiko Osasun Garraio gehiena enpresek azpikontratatzen dute, eta enpresa horiek beti beheranzko prezioekin lizitatzen dute. Horren ondorioak langileok ordaintzen ditugu.

Pandemia horretan, anbulantzietako langileak lehen lerroan aritu gara lanean, eta gaixorik dauden pertsonak egunero lekualdatzen ditugu, norbera babesteko ekipamenduen eskasia handiarekin.

Krisi honek erakutsi du anbulantzien premiazko zerbitzuaren pribatizazioak ez duela inolako osasun irizpiderik. Eusko Jaurlaritzaren politika pribatizatzaileari baino ez dio erantzuten.

Presazko osasun-garraioa Osakidetzara itzultzea eskatzen dugu, herritarrei kalitatezko zerbitzua emateko eta langileen lan-baldintzen prekarizazioa gelditzeko.

 

---

Suhiltzaileak

Arabako suhiltzaileok denbora asko daramagu Aldundiarekin liskarrean: zigorrak, hitzarmena negoziatzea gelditzea, suhiltzaileak pandemian, erantzukizunagatik.
Herritarrentzako funtsezko zerbitzua ematen duen kolektibo gisa, Arabako suhiltzaileek langile gisa ditugun eskubideak aldarrikatzen jarraitzen dugu.

Arabako Suhiltzaileak erakunde autonomoko langileok urtebete baino gehiago daramagu hitzarmen duin bat negoziatzen saiatzen, gure nagusiek beste alde batera begiratzen duten bitartean.

Arabako Foru Aldundiak gauza bat esan du eta kontrakoa egin du: langile guztiek beren eginkizunak segurtasun-baldintzetan bete ditzatela eskatzen dugu, eta haiek, haien familiak eta herritarrak babestu ditzatela kutsatu daitezkeenen aurrean.

 

---

Garbikuntza

Garbiketa funtsezkoa, soldata dementziala. Garbiketa-lana ia enpresa guztietan dago azpikontratatuta, eta administrazioak ez daude dinamika horretatik kanpo. Sektore feminizatua da, prekarietatearen birusak eta miseriaren soldatek kutsatua.

Administrazio publikoen mendeko garbiketa etengabe mobilizatu da negoziazio kolektiboaren alde. Kasu askotan, lan-baldintzek urte asko daramatzate izoztuta.

Herri-administrazioek bizkarra eman izan diete beti langileei, arazoa beren eta beren enpresaren artekoa zela esanez. Zer lantoki garbitzen dituzte langile horiek? Nork jartzen du dirua? Nork eramaten ditu irabaziak?

Argi eta garbi esan daiteke sektore feminizatuen (eraikinen garbiketa) eta sektore maskulinizatuen (bide-garbiketa) arteko soldata-arrakala dagoela. Arrakala hori geldiaraztea borroken helburuetako bat izaten ari da. Entzun al diozue Emakunderi horri buruz zerbait esaten?

Pribatizatzea eta prekarizatzea paraleloan jokatzen diren aditzak dira: beti langileen poltsikotik dirua kentzea eta enpresa pribatu lagunen emaitzen kontuan jartzea besterik ez da.

Garbitzaileek funtsezko zereginak egiten dituzte, kapitalismoak mespretxatzen duen zaintza-lanaren zati bat; horregatik, errespetua eta duintasuna eskatzen diegu langile horiei.

Bizi izandakotik ikas dezagun: garbiketa-lan guztiak bir-publifikatu ditzagun.

 

---

Zaintza-sistema publikoa

Erakundeek bermatu beharko luketen zaintza-sistema publikoa erabat eskasa da. Foru Aldundien ardura den 3. adinekoentzako arreta enpresa pribatuek kudeatzen dute ia osorik. Adineko egoitzetako eta etxeko laguntzako langileek erabateko prekarietatean egiten dute lan.

Denok ikusi dugu pandemiaren gogorrenean hirugarren adinekoen egoitzak benetako morgeak izan direla. Gure adineko pertsonen arreta negozio pribatu bihurtu izanaren emaitza besterik ez da hori. Arreta-ratio eskasak, prebentzio-neurri eraginkorrik eza, lan-baldintza txarrak, soldata barregarriak,

Etxeko laguntza lan-sektore prekarioenetako bat da, estatutuaren eta negoziazio kolektiboaren barruan. Lanaldi partzial murriztuak, miseriako soldatak, lan-karga handiak eta maratoi-lanaldiak (bizilekuen arteko desplazamendua ez da lan-denboratzat hartzen).

Gure lanak funtsezkoak dira, gure eskubideak berreskuratu ditzagun. Kalitatezko zaintza-zerbitzu publikoen alde.

 

---

Garraio publikoa

Garraio publikoak etengabe ari dira lanean eta lanean pandemia hasi zenetik, segurtasun eta higiene baldintza zailetan.

Administrazioek garraio publikoa kudeatzen duten enpresa pribatuetatik berreskuratu behar dute pandemian maiztasunak murriztu direlako aurreztu duten dirua.

Eusko Jaurlaritzak eta udalek urte asko daramatzate hiriarteko garraio publikoa pribatizatzeko politika bultzatzen.

Politika hau, AHT edo Supersur bezalako azpiegitura faraonikoetan diru kopuru handiak gastatzearen eskutik doa.

Garraio publikoaren kudeaketa enpresa pribatuen esku uzten da, interes ekonomikoak interes sozialen gainetik lehenetsiz.

Garraio kolektiboaren pribatizazio-prozesu guztiak irauli behar dira.

Maiztasun gehiago ahalbidetzen duten baliabideak handitu behar dira, herritar guztien beharrak asetzeko.

Garraio publiko osorako txartel bakarra sortu beharko litzateke, pertsonek errazago erabil dezaten.

Hirietako eta hiriarteko ibilbideen sare bat sortu behar da, hiriak eta herrialdea egituratzeko, pertsonen interesei erantzunez eta ez eliteei.

 

---

Eskola-jantokiak eta eskola-garraioa

Eskola-jantokietako eta eskola-garraioko langileak administrazio publikoak azpikontratatutako milaka langileren kolektiboko kide dira, merkatzeko eta prekarizatzeko tresna gisa, eta horrela, esku pribatuei negozioa emateko.

Eskola-jantokietako langileak emakumeak dira ia erabat, lanaldi partzial oso txikiekin, soldata oso txikiekin eta behin-behinekotasun handiarekin. Gainera, udan oporretan egon beharrean, langabezian daude.

Eskola-jantokietako langileok honako hau aldarrikatzen dugu:

• Lan-baldintza duinak eta enpleguaren egonkortasuna.
• Azpikontratak itzultzea eta Hezkuntza Sailak zuzenean kudeatzea.
• Enpleguaren egonkortasuna 2019-20 ikasturtea amaitu arte.
• 2020-212 ikasturtea egungo baldintza berberekin hastea.

Gure bizitzek beren onurek baino gehiago balio dute    Ez azpikontratazio publikoari

 

---

Postalgoa

Postalgoa funtseko bezain ikusezinak.

Ikusezinak izan gara politikarientzat eta komunikabideentzat, nahiz eta osasun-langileen atzetik pandemiak gehien erasandako bigarren sektorea izan garen. 4 lagun hil dira COVID19ren ondorioz.

Correos-ek urteak daramatza enplegua suntsitzen eta prekarizatzen… jardun osoko lanaldiak partzial bihurtuz, oso epe motzerako kontratuekin, kontrolez kanpoko behin behinekotasunarekin. Langile kopuruak behera egiten duen bitartean, lan zama areagotzen da.

Ikusezinak izateari uztea eta posta-zerbitzu publiko gisa aitortua izaten hastea eskatzen dugu, herritar guztiei kalitatez eskaini behar zaiena, edonon dagoela ere, lan-baldintza duinetan.

---

Osasun zerbitzu publikoa

Osakidetzan urte askotako murrizketak, pribatizazioak eta arreta eza irauli behar ditugu. Pandemiarekin argi geratu da Euskadiko osasun sistema publikoa ez zegoela batere prest aurre egiteko. Langile gehiago eta baliabide gehiago behar ditugu.

• Lehen mailako arretarako baliabide gehiago. Lehen arretako plantilla hilabete asko daramatza mobilizatuta osasun sistemaren lehen lerroa  eta euste-lerroa dena defendatzeko.
• Baliabide gehiago premiazko osasun-laguntzan ere. 11 BIU mugikor 2,5 milioi pertsonarentzat?
• Plantilla handiagoa, arreta duintasunez eta kalitatez eman ahal izateko. 2009tik Osakidetzako plantilla izoztuta dago praktikan.
• Langileentzako egonkortasun handiagoa, Osakidetzako langileen% 40 (14.000 langile) behin-behinekoak dira.
• Babes-neurri gehiago eta PCR test gehiago langileentzat. Nahiz eta infekzio-tasa handiena duen kolektiboa izan, oraindik ere zaintzaileek NBErik gabe eta proba diagnostikorik egin gabe jarraitzen dute lanean.

Arlo publikoaren defentsan mobilizatzen gara, guztiona delako, berdintasunaren bermea delako