Gaur, otsailaren 18an, Baldintzarik gabeko Oinarrizko Errentaren aldeko Legegintzako Herri-ekimena Eusko Legebiltzarreko mahaian aurkeztu da.

 

 

Prentsa oharra (@rentabasicaEUS)

Baldintzarik gabeko Oinarrizko Errentaren aldeko Legegintzako Herri Ekimena aurkeztuko dugu gaur Eusko Legebiltzarreko Mahaian. Pobreziarekin amaitzeko eta pertsona guztientzako eskubideetan aurrera egiteko tresna bat aurkeztuko dugu

EAEko hiru probintzietan bizi diren eta pobreziaren, bazterkeriaren eta giza eskubideen aldeko borrokan ibilbide desberdinak dituzten 16 pertsonak osatzen dugu LHE honen sustatzailea.

LHE honekin, tresna berri bat lortu nahi dugu, txerto berri bat, azken finean, lege berri bat: 

• Pobreziarekin bukatzeko
• Enplegua banatzeko eta lana partekatzeko
• Bizitza erdigunean jartzeko
• Erabakitzeko autonomia gehiago lortzeko
• Modu jasangarriagoan bizitzeko
• Aberastasuna birbanatzeko

 

Zertan datza gizartean eta Legebiltzarrean eztabaidatzeko proposatzen dugun Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errenta? 

Proposatzen dugun Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errenta gutxieneko kopuru bat izango litzateke, EAEko pobrezia-atalasearen arabera kalkulatua, EAEn bizi diren pertsona guztiek jasoko genukeen diru-sarrera indibidual, unibertsal eta baldintzarik gabeko gisa.

Diru-sarrera hori hilean 900 eurokoa izango litzateke pertsona helduentzat (edo emantzipatuta dauden 18 urtetik beherakoentzat), zenbateko horren % 30ekoa (270 € kasu honetan) 14 urtetik beherakoentzat, eta % 50ekoa (450 €) emantzipatu gabeko 14 eta 18 urte bitartekoentzat.

EAEko Aurrekontu Orokorrek finantzatuko lukete BGOE, eta eskubide subjektiboa litzateke, hau da, osasuna edo hezkuntza bezala, Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuetan eragina izan dezakeen edozein zirkunstantziaren aurrean gailenduko litzateke.

Unibertsalak eta baldintzarik gabeak izateak esan nahi du EAEn bizi diren pertsona guztiek izango luketela hura jasotzeko eskubidea, lana izan edo ez izan, norekin bizi diren  eta beste errenta- edo ondare-iturri batzuk zein administrazio-estatusa zein den aintzat hartu gabe.

BGOEk ez ditu murriztuko edo gutxituko gaur egun ongizate-estatua osatzen duten eta eskubide subjektiboen ezaugarri juridikoa duten eskubideak: osasunerako eskubidea, hezkuntzarako eskubidea, etxebizitzarako eskubidea, mendetasunari arreta emateko eskubidea, pentsioak eta prestazio kontributiboak, etab.

Aitzitik, EAEn bizi diren pertsona guztientzako gizarte-eskubideen sorta zabaldu nahi duen neurria da. Hezkuntza edo Osasuna sistema publikoak babestutako oinarrizko eskubideak eta eskubide unibertsalak diren bezala, Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentak eskubide berri bat gehituko lieke pertsona guztiei, hileko diru-sarrera unibertsal eta baldintzatu gabeko baten bidez, pertsona guztiei bizitza duina izateko baldintza material nahikoak ahalbidetzeko.

 

Gaur inoiz baino gehiago premiazko eta beharrezkoagoa da baldintzarik gabeko oinarrizko errenta bat

Gure ustez, bizitza duina izateko eskubidea oinarrizko eta funtsezko giza eskubidea da, eta errenta bat eskatzen du bizi ahal izateko, oinarrizko bizi-beharrak ase ahal izateko; izan ere, gaur egun oraindik ez daude bermatuta gure gizartearen tarte zabal batentzat.

Laneratzeak bizi-baldintza duinak eta errendimenduaren kultura (ahalegintzen bazara, ondo bizi ahal izango zara) ekarriko zizkigula pentsatzeak ez du zentzurik izan azken hamarkadetan, eta gehiegizko esplotazioa, prekarietatea eta lan-malgutasuna ugaritu egin dira.

COVID-19ren esparruan eragindako egoerak inoiz baino modu nabarmenagoan azaldu du gure bizi-baldintzak merkatuaren araberakoak direnean pertsona guztiok izan dezakegun ahultasuna, baita gizarte eta lan egonkortasuna bermatuta zutela uste izan arren gaur egun bizi diren egoeretan inoiz egongo ez zirela pentsatzen zuten biztanleria sektoreak ere.

EAE aitzindaria izan zen pobreziari aurre egiteko gutxieneko errenta bermatuak eta baldintzatuak sartzen, baina emaitzak eskasak izan dira; izan ere, eredu horrek porrot egin du, eta pobrezia desagerrarazteko gai den beste eredu batek ordezkatu behar du, pertsona guztientzako bizi-baldintza duinak bermatuz. Gure ustez, baldintzarik gabeko oinarrizko errenta neurri egokia da horretarako.

Besteak beste, Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentaren segurtasuna izateak aukera emango liguke erabakitzeko autonomia handiagoa izateko, lan-baldintzak negoziatzeko gaitasuna izateko, gure lan-denbora non inbertitzen dugun aukeratzeko, eta merkatutik kanpo dauden lan guztiei balioa emateko, batez ere, bizitzari eusteko funtsezko lanei eta bizitzarentzat eta planetarentzat berarentzat jasanezina izan den egungo hiperprodukzio-ereduaren eraldaketa errazten dutenei.

 

Kontua ez da posible den ala ez. Kontua da nahi den ala ez.

Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errenta utopia bat delako ideiaren aurrean, Oinarrizko Errenta Sareko kideek aztertu dituzten finantzaketa-ereduek (Gipuzkoako datuak erabiliz egindako azterketak barne) dagoeneko egiaztatu dute PFEZaren erreforma fiskal baten bidez, BGOE guztiz onargarria izango litzatekeela aurrekontuei dagokienez. Zalantzarik gabe, BGOE bat ezartzeak fiskalitatearen erreforma erradikal progresista eskatzen du, errenta eta ondarea birbanatzean, pertsona ultra-aberatsen aberastasun lizunaren aurkako borrokan ondorio positiboak bilatzeari arreta emango diona, zerga-elusioa ezabatuz, batez ere enpresa multinazionalentzat, etab. Utopiaren terminoetan horri eusteak aberastasuna banatzea saihesteko eta esku gutxitan kontzentratzen jarraitzeko asmoari bakarrik erantzuten dio. Kontua ez da posible den ala ez. Kontua da nahi den ala ez.

 

Herritarrei eta gizarte zibileko erakundeei parte hartzeko deia egiten diegu. 

Legebiltzarreko Mahaian LHE aurkeztu ondoren, Mahaiak 30 egun izango ditu onartu eta izapidetzeko. Onartu ondoren, Legebiltzarrean eztabaidatzeko beharrezkoak diren 10.000 sinadurak biltzen hasi ahal izango da.

Hortik aurrera, hiri, herri eta auzoetan mugitzeko unea izango da, lantokietara eta unibertsitateetara iristeko unea, mobilizazio desberdinak egiteko, 10.000 sinadura baino gehiago lortzeko, BGOE baten eskakizuna herritarren gehiengoak babestu eta legebiltzarrean gehiengo batek entzun dezan.

Horretarako, hemendik, gizarte zibileko erakundeak eta ekimen honetan interesa duten norbanakoak bat egitera animatu nahi ditugu, hiru lurraldeetan funtzionatzen ari diren batzarretan parte hartzera, hasitako prozesuari babesa emateko eta Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoak neurri hori babestera behartuko dituzten indarrak batzeko, herritar guztientzako OINARRIZKO ESKUBIDE gisa. Baldintzarik gabeko oinarrizko errenta batekin pertsona guztiok irabazten dugu.

 

#LHEoinarrezkoErrenta